حمل و نقل دریایی چیست؟ همه چیز را درباره حمل و نقل دریایی بدانید!

حمل و نقل دریایی چیست ؟

کلیه فعالیت‌هایی که در جهت حمل و نقل محموله‌ها و مسافران در بستر آب‌های جهان صورت می‌گیرد، حمل ونقل دریایی نام دارد. حمل و نقل دریایی یکی از راه‌های امن تجارت در دنیاست.

خوب است بدانیم حمل و نقل دریایی سابقه طولانی در تاریخ تجارت جهانی دارد. این روش حمل ونقل با انقلاب صنعتی در دنیای تجارت شروع شد. می‌توان گفت؛ به طور کلی هزینه حمل و نقل دریایی ارزان‌تر از راه‌های دیگر است.

تجارب اقتصادی گویای آنست که حمل ونقل دریایی برای بار‌های سنگین یا محموله‌های فله، مانند زغال‌سنگ، سنگ معدن، یا غلات بسیار مقرون به‌صرفه است.
طبق گزارش UNCTAD در سال 2020، حمل و نقل دریایی 80٪ تجارت بین‌المللی را تشکیل می‌دهد.

حمل و نقل دریایی را می‌توان در هر مسافتی با کشتی، قایق بادبانی یا بر فراز اقیانوس‌ها و دریاچه‌ها، ازطریق کانال‌ها یا در امتداد رودخانه‌ها انجام داد.

حمل و نقل دریایی ممکن است برای تجارت، تفریح توسط مردم یا برای اهداف نظامی توسط دولت‌ها صورت بگیرد. به دلیل همین جایگاه مهم و پر رونق، نرخ حمل ونقل دریایی همیشه در صدر اخبار اقتصادی قرار دارد. در این مقاله با کاربرد انواع کشتی‌های مهم در خطوط حمل ونقل دریایی، عوامل مؤثر برنرخ حمل و نقل دریایی و اصطلاحات پرکاربردی که درحوزه حمل بار با کشتی اهمیت دارد، آشنا خواهیم شد.

 

 

انواع کشتی‌های کاربردی در حمل ونقل دریایی

 

 

حمل و نقل دریایی مستلزم آن است که صاحبان تجارت، کشتی متناسب با بار خود را به درستی انتخاب کنند. چنین کشتی‌هایی می‌بایست برای مقابله با علل تأخیر احتمالی مانند آب و هوای بد مجهزتر باشند. در ادامه با چند کشتی پرکاربرد در حوزه حمل و نقل دریایی آشنا می‌شویم.

فله بر‌ها: فله‌بر یک کشتی تجاری است که به ویژه برای حمل محموله‌های فله بسته‌بندی نشده مانند غلات، زغال سنگ، سنگ معدن، کلاف‌های فولادی و سیمان در انبار‌های بار خود طراحی شده است. از زمانی که اولین کشتی فله‌بر تخصصی در سال 1852 ساخته شد، این کشتی‌ها روز به روز بزرگتر وپیچیده ترشدند.

فله برهای امروزی ظرفیت‌های خوبی از بابت، ایمنی، کارایی و دوام در حمل و نقل دریایی دارند.

کشتی‌های کانتیری باکس: نوعی از کشتی‌های باری که در عرصه حمل ونقل دریایی فعال هستند، کشتی کانتینری باکس ship یا کانتینر سفالی نامیده می‌شود. این نوع کشتی در حقیقت یک کشتی باری است که تمام بار خود را در کانتینر‌های به اندازه کامیون حمل می‌کند.

کشتی‌های کانتینری وسیله‌ای متداول برای حمل‌ و نقل دریایی هستند و در حال حاضر بیشتر محموله‌های غیر فله را در دریا‌ها حمل می‌کنند.

کشتی‌های لاینر باری: این کشتی تجاری است که محموله، کالا و مواد را از یک بندر به بندر دیگر حمل می‌کند. سالانه هزاران کشتی لاینر باری در دریا‌ها و اقیانوس‌های جهان تردد می‌کنند و بخش عمده‌ای از حمل ونقل دریایی را انجام می‌دهند.

 

 

 

کشتی‌های باری معمولاً به طور ویژه برای این کار طراحی می‌شوند و اغلب به جرثقیل‌ها و مکانیسم‌های خاص برای بارگیری و تخلیه مجهز هستند و در اندازه‌های مختلف هستند. معمولاً از فولاد جوش داده شده ساخته می‌شوند و به استثنای برخی موارد معمولاً عمری بین 25 تا 30 دارند.

کشتی‌های باری که طبق برنامه حرکت می‌کنند، گاهی اوقات لاینرنیز نامیده می‌شوند برای در تجارت درمسیر‌های دریایی کوتاه استفاده می‌شوند.

کشتی‌های رول‌آف RORO: نوعی کشتی‌های باری هستند که برای حمل محموله‌های چرخدار طراحی مانند اتومبیل، موتورسیکلت، کامیون، کامیون نیمه تریلر، اتوبوس، تریلر، و واگن‌های راه‌آهن طراحی شده‌اند. این کشتی‌ها معمولاً برروی چرخ‌های خود یا با استفاده از وسیله نقلیه سکویی حمل دریایی را انجام می‌دهند.

این کشتی‌ها دارای رمپ‌های داخلی یا ساحلی یا لغزش‌های قایق هستند که به محموله اجازه می‌دهد در هنگام بندر به طور مؤثر بر روی کشتی و خارج شود.

کشتی‌های کوچک‌تری که در میان رودخانه‌ها و سایر مسافت‌های کوتاه کار می‌کنند؛ اغلب دارای رمپ‌های داخلی هستند. ناگفته نماند اصطلاح RORO عموماً برای کشتی‌های بزرگ اقیانوس پیما استفاده می‌شود. همچنین رمپ‌ها و در‌ها ممکن است در قسمت عقب، کمان یا کناره‌ها یا ترکیبی از آن‌ها قرار گیرند.

 

جهت ارسال بار به انگلیس با هزینه مناسب کلیک کنید.

 

عوامل مؤثر بر نرخ حمل و نقل دریایی

 

 

عوامل مهمی مثل شرایط کلی اقتصاد بر نرخ حمل ونقل دریایی تأثیر‌گذار هستند. شوک ناشی از کرونا نشان داد که نرخ حمل و نقل دریایی چقدر برای اقتصاد جهانی مهم است. ویروس کرونا بر حمل و نقل دریایی تأثیر گذاشت. بنادر فاقد نیروی انسانی شدند.

رانندگان کامیون و خدمه کشتی به دلیل محدودیت‌های بهداشت عمومی نمی‌توانستند از مرز‌ها عبور کنند. کاهش تقاضا در حمل نقل دریایی که ناشی از قرنطینه‌های طولانی بود، ظرفیت زنجیره‌های تأمین را تحت تأثیر قرار داد. علاوه برآن تأخیر در رساندن کالا به مشتریان، هزینه حمل بار دریایی با کشتی‌ها تا مقصد را افزایش داد.

تورم یکی از ابعاد اقتصادی است که به طور مستقیم و غیر مستقیم برهزینه حمل بار با کشتی تأثیرگذار است. تورم ناشی از قیمت‌های سوخت یا مواد غذایی بر هزینه‌های حمل و نقل دریایی تأثیر‌گذار است. می‌توان این طور نتیجه گرفت؛ سهم تورم در تغییرات نرخ حمل بار با کشتی شبیه به تأثیرات شوک‌های اقتصادی قیمت جهانی نفت و مواد غذایی است.

افزایش هزینه‌های حمل و نقل دریایی در برخی کشور‌ها بیش از بقیه به تورم وابسته است. تحقیقات نشان می‌دهد که ویژگی‌های ساختاری یک اقتصاد بر هزینه‌های حمل ونقل دریایی تأثیر‌گذار است.

در حقیقت مردم کشور‌های وارد‌کننده، کشور‌های محصور در خشکی و کم درآمد که ساختار‌های اقتصادی ضعیف‌تری دارند، نرخ حمل ونقل دریایی بالاتری را می‌پردازند.

 

 

تأثیر جنگ اوکراین بر هزینه حمل و نقل دریایی

 

 

نتایج نشان می‌دهد که تأثیر تورم بر هزینه‌های حمل دریایی تا پایان سال 2022 ادامه خواهد یافت. این امر باعث ایجاد مبادلات پیچیده‌ای برای بسیاری از بانک‌های مرکزی می‌شود که با تورم فزاینده مواجه هستند و فعالیت اقتصادی کسادی دارند. همچنین پیش‌بینی می‌شود؛ جنگ اوکراین و روسیه باعث اختلالات بیشتری درزنجیره تأمین خواهد شد که می‌تواند هزینه‌های جهانی حمل و نقل و اثرات تورمی آن را به خصوص درهزینه حمل بار با کشتی برای مدت طولانی بالا نگه دارد.

 

چند اصطلاح کاربردی حمل و نقل دریایی

 

 

 

برای فعالیت تجاری در حوزه حمل ونقل دریایی باید اصطلاحات رایج آن را به خوبی بشناسیم که در ذیل به چند مورد آن خواهیم پرداخت:

بارنامه: بارنامه سندی است که کلیه اطلاعات بار اعم از وزن، قیمت، شرکت گیرنده در آن ثبت می‌شود اصطلاح Board On به معنایی باری است که توسط متصدی حمل دریافت شده است.

بارنامه ترانشیب: سندی که اثبات می‌کند یک محموله از یک کشتی به کشتی دیگری منتقل شده است.

سی‌اند اف: بررسی نرخ وهزینه حمل بار با کشتی سی‌اند اف نام دارد که یکی از فاکتور‌های مهم حمل ونقل دریایی است.

سیف: سیف یکی دیگری از اصطلاحات مهم حمل ونقل دریایی است. در حقیقت این اصطلاح به معنی پرداخت حق بیمه کالا‌هایی است که از طریق دریا حمل می‌شود. این مجوز برای صادر کردن کالا ضروری است.

تحویل کالا بعد عوارض: یعنی عوارض کالا‌ها قبل ارسال به گمرک پرداخت شده و فروشنده می‌تواند آن را تحویل بگیرد.

فوب: به معنی تحویل بار به فروشنده از روی عرشه کشتی است. اگر باری رو عرشه به فروشنده تحویل شود شرکت حمل درباره آن مسئولیتی نخواهد داشت.

فاس: به معنی تحویل بار در کنار اسکله است و مسئولیت بار تمام و کمال بعد تحویل به عهده خریدار است.

شرکت فورواردر: شرکتی‌هایی که کلیه امور حمل و ارسال کالا را انجام می‌دهند؛ فورواردر نام دارند.